Jaskra jest jedną z chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że w Polsce cierpi na nią już około 850 000 osób. Jaskra może prowadzić do całkowitej utraty zdolności widzenia, dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej rozpoznać tą chorobę i wdrożyć odpowiednie leczenie. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, co to jest jaskra, jakie są jej objawy i jakie są sposoby jej leczenia.
Jaskra – co to jest?
Jaskra to poważna grupa chorób obejmująca nerw wzrokowy. Powodują znaczny wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Prowadzą do zanikania nerwu wzrokowego, tworzą jego znaczne uszkodzenia. Zmiany, jakie przynoszą są nieodwracalne, a nieleczona jaskra może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.
Objawy jaskry
W przypadku tej choroby bardzo ważne są regularne badania – szczególnie, jeśli w Twojej rodzinie występowały już przypadki jaskry. Na początku jaskra nie daje o sobie żadnych sygnałów. Dopiero z czasem, gdy choroba jest już w wysokim stadium, możesz zauważyć kilka objawów:
- częste i silne bóle głowy w okolicy oka,
- bóle gałki ocznej,
- halucynacje świetlne, np. efekt halo oczu,
- problemy z adaptacją wzroku do ciemności,
- znaczne zmniejszenie ostrości widzenia.
Jeśli zauważysz u siebie te symptomy, nie zwlekaj – jak najszybciej udaj się do specjalisty!
Jakie są przyczyny jaskry?
Dokładne przyczyny powstawania jaskry nie zostały jeszcze ściśle określone. Uważa się jednak, że za jej rozwój może odpowiadać:
– nadmierny i przewlekły stres,
– zbyt niskie ciśnienie krwi,
– poważny uraz oka.
Należy zwrócić uwagę na to, że istnieje kilka czynników ryzyka, które mogą sprzyjać jaskrze. Jak już wspomnieliśmy, jaskra to choroba, która w początkowych stadiach rozwija się bezobjawowo. Niestety, gdy da o sobie znać, może być za późno – wtedy nerw wzrokowy jest już prawdopodobnie znacznie uszkodzony. Dlatego tak ważne jest, aby znać czynniki ryzyka, jakimi są:
– nadciśnienie tętnicze,
– cukrzyca,
– krótkowzroczność,
– hiperlipidemia,
– wiek (ryzyko wzrasta po około 40. roku życia),
– miażdżyca,
– cienka rogówka.
Warto zaznaczyć, że jaskra częściej diagnozowana jest u kobiet niż u mężczyzn.
Jeśli występuje u Ciebie wiele czynników ryzyka, warto regularnie udawać się na badania profilaktyczne. Wczesne wykrycie jaskry zwiększa szanse na jak najszybsze zatrzymanie jej postępowania, co może być kluczowe dla utrzymania zdolności widzenia.
Czego unikać przy jaskrze?
Jeśli zostanie u Ciebie zdiagnozowana jaskra, powinieneś ograniczyć czynności, które wpływają na zmianę ciśnienia oka. Należy również unikać aktywności, które męczą wzrok. Zalicza się do tego:
-długotrwałe spędzanie czasu przed ekranem lub monitorem,
-podnoszenie ciężarów,
-skoki na bungee, ale też zwykłe skoki do wody,
-nagłe, gwałtowne zmiany pozycji głowy.
Warto również zrezygnować z używek: z alkoholu i tytoniu. Wskazane jest także ograniczanie spożywania kofeiny.
Czy jaskra jest zaraźliwa?
Jaskra nie jest chorobą zakaźną. Oznacza to, że nie można się nią zarazić. Jednakże, jest chorobą, która może być przekazywana genetycznie. Jeśli któryś z członków rodziny chorował na jaskrę, ryzyko jej powstania jest większe.
Sposoby leczenia jaskry
Leczenie jaskry polega na obniżaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Metody leczenia tej choroby obejmują różne możliwości:
– Leczenie farmakologiczne.
Leczenie farmakologiczne podejmowane jest zazwyczaj wtedy, gdy jaskra nie jest w zaawansowanym stadium. Po wprowadzeniu leków lekarz obserwuje pacjenta, a jeśli nie przynoszą one wystarczającego rezultatu, może skierować chorego na zabieg.
– Laserową operację.
Laserowe usuwanie zaćmy jest bardzo skuteczne i bezbolesne. Decyzja o samym wykonaniu zabiegu i o jego rodzaju zależy od indywidualnego przypadku pacjenta.
– Chirurgiczne usuwanie jaskry.
Chirurgiczna operacja wykonywana jest zazwyczaj wtedy, gdy inne metody leczenia nie są w pełni skuteczne. Operacja polega na utworzeniu sztucznej, odpływowej drogi dla wodnistej cieczy w oku.
O sposobie leczenia jaskry decyduje specjalista.
Ile kosztuje usunięcie jaskry?
Niektóre sposoby leczenia jaskry (np. leczenie za pomocą ECP – endoskopowej metody leczenia) refundowane są przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Prywatnie, cena jednego zabiegu laserowego to około 350 – 400 złotych. Operacje chirurgiczne sięgają kosztu 4500 złotych.
Jaskra u dzieci
Choć może się tak wydawać, to jaskra nie jest chorobą, która dotyka tylko dorosłe osoby. Może zostać zdiagnozowana także u dziecka – w tym nawet u noworodka! Występuje w jednym z dwóch rodzajów:
- Jaskra pierwotna, która rozwija się już w okresie prenatalnym lub w pierwszych latach życia dziecka.
- Jaskra wtórna, powstająca wskutek infekcji wirusowych, zaburzeń rozwojowych czy chorób nowotworowych.
Objawy tej choroby, które możesz zauważyć u swojej pociechy to:
- częste zaciskanie powiek,
- tarcie oczu,
- łzawienie,
- światłowstręt.
Leczenie jaskry u dzieci przebiega podobnie jak w przypadku osób dorosłych. Jeśli tylko zaczniesz podejrzewać zaćmę u Twojego malucha to ważne jest, aby jak najszybciej udać się z dzieckiem do lekarza. Jaskra jest chorobą nieuleczalną, ale prawidłowe leczenie powinno pozwolić na zatrzymanie jej postępowania.
1.Kański J. J., Tesla P., Jaskra. Kompendium diagnostyki i leczenia, Wyd. Medyczne Górnicki, 2021
2.https://www.optegra.com.pl/blog-optegra/jaskra-czego-nie-wolno-robic
3.https://www.mavit.pl/baza-wiedzy/jaskra-u-dzieci-przyczyny-objawy-i-mozliwosci-leczenia/
